Afwijzing… pijnlijk?

Afwijzen. Het is een woord dat emoties oproept. Misschien herken je de knoop in je maag wanneer je een “nee” moet geven of ontvangen. Voor mij is het net zo lastig om af te wijzen als om afgewezen te worden.
En niet voor niks: afwijzing is een van de diepe menselijke angsten, naast bijvoorbeeld schaamte, ontkenning en schuld. Het ligt als het ware in ons DNA en heeft ons geholpen te overleven. Niet voor niks dat we hier regelmatig mee te maken krijgen op verschillende manieren wanneer we in contact zijn met anderen, en dat een nee een emotionele lading krijgt die als een afwijzing voelt. In mijn praktijk en in mijn leven kwam dit de laatste tijd weer een aantal keer ter sprake. Mooi onderwerp voor een blog in het jaar van de houten slang.
Wanneer wordt een nee een afwijzing?
Maar wat betekent afwijzen eigenlijk? Is een “nee” per definitie een afwijzing? Mijns inziens namelijk vaak niet. Het is waarschijnlijk de lading die we eraan geven of de manier waarop we het interpreteren, die van een simpele “nee” een afwijzing maakt. Geraakt door eerdere trauma’s en ervaringen in je leven en door je eigen overlevingsmechanisme. Het is dus de emotionele lading die het creëert, en dat kan bij zowel de gever als de ontvanger zijn. Als een van beide hierin zit, voelt die nee als een afwijzing.
Een voorbeeld: een vriendin zou me helpen, de dag ervoor sprak ze een voice bericht in. Al bij het eerste woord en de trilling in haar stem wist ik dat ze onze afspraak ging afzeggen. Haar lange uitleg en excuses maakten het eigenlijk moeilijker voor mij en zorgden ervoor dat het toen een afwijzing werd, er ontstond een emotionele lading, die waarschijnlijk begon bij haar. Bijvoorbeeld door aan te nemen dat ik teleurgesteld zou zijn. Natuurlijk vond ik het jammer, tot op dat moment zat er nog geen lading op. Toen ze stukken op mij projecteerde, voelde ik de zwaarte. Ik werd getriggerd doordat iemand voor mij ging invullen hoe ik me zou gaan voelen. Daarna is het aan mij om goed te voelen hoe dat bij mij is ontstaan.
Een van mijn triggers is: Als er ingevuld wordt dat ik me op een bepaalde manier zou voelen zonder dat ik de ruimte kan nemen om even bij mezelf in te checken wat het met me doet. Precies wat er gebeurde in het het luisteren van het voiceberichtje.
Ik deel dit proces omdat: hoe meer inzicht je hebt in je eigen triggers en emoties, hoe makkelijker je ze opruimt. De angel eruit haalt, en ze daardoor zachter worden. Hierdoor kun je vrijer in het leven bewegen en ‘ja’ en ‘nee’ zeggen en ontvangen zonder dat de emotie, en dus afwijzen of afgewezen worden, erbij komt. Super bevrijdend toch?
Dr. Gabor Maté, een gerenommeerd expert op het gebied van trauma en verslaving, hij heeft uitgebreid geschreven over de impact van afwijzing. Ook hij zegt dat de dagelijkse nee/afwijzing oude jeugdtrauma’s kunnen activeren. Maté stelt dat deze verhoogde gevoeligheid vaak voortkomt uit vroege ervaringen van stress en trauma, en dat individuen met ADHD bijvoorbeeld gevoeliger kunnen zijn voor afwijzing.
Een ander afwijzen
Is soms nog pijnlijker dan zelf een afwijzing krijgen. Dat heeft te maken met hoe je de pijn die de ander mogelijk voelt, projecteert. En paradoxaal genoeg maakt juist dat projecteren het proces aan beide kanten ingewikkelder, omdat je dan wellicht in het veld van onbewuste emoties en triggers beweegt. Want angst controleert alle emotionele patronen op dit onbewuste niveau. Hoe gevoeliger je bent, hoe dichter de angst aan de oppervlakte is. Dat kan een geschenk of een vloek zijn.
Een nee wordt een ‘ja’ voor….
Door ja te zeggen tegen mijn eigen behoeften, zeg ik soms nee tegen verwachtingen van anderen. Een boze of kattige reactie laat me soms weten dat mijn nee als een afwijzing is ervaren.
Het trouw zijn aan jezelf, in relatie tot de sociaal wenselijke reactie van je omgeving of van de ander. Als ik altijd ‘ja’ zeg en ineens ‘nee’, volgt de omgeving dit ook niet altijd. Als ik bij mezelf blijf en zonder excuses of aannames mijn nee communiceer, wordt het vaak beter ontvangen. Een eenvoudige, eerlijke boodschap over hoe het voor mij is, kan zoveel krachtiger zijn. Zo geef je mijns inziens helderheid zonder de lading van schuldgevoelens of aannames mee te geven. Ik wijs niet af; ik geef helder aan wat een nee voor mij is.
Volgens Richard Rudd is om vrij te zijn van externe afwijzing een groeiproces door contemplatie, wat je hart opent. Dat doe je meer en meer door te communiceren en te zijn in openheid, vriendelijkheid en eerlijkheid.
Wil je ook minder last hebben van je triggers? Tijdens het diep-om traject wat op 8 maart start gaan we hier ook naar kijken en de diepte in. Er komt aanbod wat jouw op onbewuste laag tegenhoud.
Geef een reactie